با گذشت ۱۵ سال از اجرای پروژه بزرگ میدان شهدا کوچه پس کوچه‌های این طرح وضعیت مناسبی ندارند
سعیده ساجدی نیا - خانه‌ها همان رنگ و لعاب نیم قرن پیش را دارند. از غبار نشسته روی برخی از این خانه‌ها می‌توان حدس زد کهن سال ترند و بافت غالب محله فرسوده است. کوچه‌ها هم تغییر چندانی نکرده اند، دالان‌هایی که در انتهای هر کدام از آن‌ها خانه‌ای کلنگی جا خوش کرده است. برخی کوچه‌ها هم به دلیل عقب نشینی خانه‌های تازه ساز، به پیچ وخم کوچه‌های محله افزوده اند. اما انگار این وضعیت برای برخی از مالکان خیلی بد هم نشده است، چراکه فاصله‌های ایجادشده در محل توانسته است تا حدی بار خانه‌های بدون پارکینگ را به دوش بکشد و به محل پارک خودرو‌ها بدل شود.
آسفالت معابر پر از چاله و وصله‌های نچسب شرکت‌هایی است که کنده کاری کرده، اما درست ترمیم و روکش آسفالت نشده اند. همین مسئله عامل جمع شدن آب ناشی از برفی است که چند روز پیش باریده و اهالی این کوچه‌ها ناگزیرند حالا از میان آب‌های شناور رفت وآمد کنند. این وضعیت کوچه پس کوچه‌های پشت ساختمان‌های بلند و شکیل امروزی است که در طرح پروژه بزرگ میدان شهدا سربرآورده اند. این کوچه پس کوچه‌ها از سال ۱۳۸۳ که پروژه کلید خورد و بعد‌ها ساختمان‌های مدرن و امروزی یکی یکی پدیدار شدند قرار بود با عقب نشینی و احداث فضای سبز و... موجب بهسازی بافت فرسوده اطراف میدان شهدا شوند. اما الان با گذشت حدود ۱۵ سال از شروع پروژه تاکنون وضع به همان شکل باقی مانده است. در تریبون مردمی این هفته به سراغ ساکنان قدیمی کوچه زردی و کوچه دکتر شیخ و برخی دیگر از فرعی‌های خیابان صاحب الزمان رفته ایم و پای گله‌های آن‌ها نشسته ایم که خانه و زندگی شان پشت لایه‌ای از ساخت وساز‌های جدید و ساختمان‌های بزرگ، در وضعیتی نامناسب پنهان مانده اند.
وصله پینه‌های ناجور
«از زمانی که یادم می‌آید وضع و حال این کوچه‌ها و خانه‌ها همین بوده است و بس. همه جا را کنده اند و بعد وصله پینه کرده اند، به گونه‌ای که آسفالت کف معابر شیب دار شده است و کوچه با اندک بارشی دچار آب افتادگی می‌شود. هربار هم از شهرداری پیگیر می‌شویم تا دست کم اینجا را آسفالت یک تکه کنند گوششان بدهکار نیست.» این‌ها حرف‌های یکی از ساکنان قدیمی کوچه زردی است که می‌گوید ۴۰ سال است در همین کوچه و همین خانه زندگی می‌کند. او ادامه می‌دهد: محدوده‌هایی داریم که به دلیل همین وصله پینه‌ها تا ۱۰سانتی متر و شاید بیشتر ناهموار شده اند. گرچه شهرداری در حد رفت وروب و نظافت اینجا کم نگذاشته، اما دیگر مسائل را به نوعی رها کرده است.
شهروندی که او هم از قدیمی‌های کوچه زردی است، عقب نشینی نکردن برخی خانه‌ها با وجود انجام تغییرات و بازسازی کامل را یکی از مهم‌ترین معضلات بافت فرسوده این محدوده می‌داند و می‌گوید:همین چند وقت پیش بود که همسایه کناری ما هنگام بازسازی حتی دیوارش را برداشت، اما عقب نشینی نکرد. با شهرداری هم که تماس گرفتیم، برای بازدید آمدند و آب از آب تکان نخورد.
خانم میرزایی به مسئله دیگری هم اشاره می‌کند: خیلی از کوچه‌های محل که در گذشته بن بست بوده اند، بعد‌ها در حالی بدون برنامه و گاه توسط خود مردم بازگشایی شده اند که برخی خانه‌ها پیش از آن عقب نشینی کرده بودند و این باعث شده بود کوچه شکل بسیار بی نظمی به خود بگیرد و برخی خانه‌ها طوری به نظر برسند که انگار از معبر پرت مانده اند، چراکه بعد از باز شدن معبر، عقب نشینی از یک متر به ۲متر افزایش یافت و به این ترتیب خانه‌هایی که قبل‌تر عقب نشینی کرده بودند یک متر جلوتر از دیگر خانه‌ها باقی ماندند و نمای جالبی ندارند؛ «فرتاش» از این دست کوچه هاست.
او ادامه می‌دهد: ۱۶ سال پیش که این خانه را خریدیم، شهرداری به ما گفت که تمام خانه‌های روبه رو که از آن طرف در حاشیه خیابان صاحب الزمان قرار دارند، خراب و به فضای سبز تبدیل می‌شوند، اما در این سال‌ها بیشتر این واحدها تخریب و دوباره ساخته شده و هیچی اتفاقی مثل تملک خانه‌ها و ایجاد فضای سبز نیفتاده است.
آسفالت معابر پر از چاله و وصله‌های نچسب شرکت‌هایی است که کنده کاری کرده، اما درست ترمیم و روکش آسفالت نشده اند. همین مسئله عامل جمع شدن آب ناشی از برفی است که چند روز پیش باریده و اهالی این کوچه‌ها ناگزیرند حالا از میان آب‌های شناور رفت وآمد کنند. این وضعیت کوچه پس کوچه‌های پشت ساختمان‌های بلند و شکیل امروزی است که در طرح پروژه بزرگ میدان شهدا سربرآورده اند. این کوچه پس کوچه‌ها از سال ۱۳۸۳ که پروژه کلید خورد و بعد‌ها ساختمان‌های مدرن و امروزی یکی یکی پدیدار شدند قرار بود با عقب نشینی و احداث فضای سبز و... موجب بهسازی بافت فرسوده اطراف میدان شهدا شوند. اما الان با گذشت حدود ۱۵ سال از شروع پروژه تاکنون وضع به همان شکل باقی مانده است. در تریبون مردمی این هفته به سراغ ساکنان قدیمی کوچه زردی و کوچه دکتر شیخ و برخی دیگر از فرعی‌های خیابان صاحب الزمان رفته ایم و پای گله‌های آن‌ها نشسته ایم که خانه و زندگی شان پشت لایه‌ای از ساخت وساز‌های جدید و ساختمان‌های بزرگ، در وضعیتی نامناسب پنهان مانده اند.
وصله پینه‌های ناجور
«از زمانی که یادم می‌آید وضع و حال این کوچه‌ها و خانه‌ها همین بوده است و بس. همه جا را کنده اند و بعد وصله پینه کرده اند، به گونه‌ای که آسفالت کف معابر شیب دار شده است و کوچه با اندک بارشی دچار آب افتادگی می‌شود. هربار هم از شهرداری پیگیر می‌شویم تا دست کم اینجا را آسفالت یک تکه کنند گوششان بدهکار نیست.» این‌ها حرف‌های یکی از ساکنان قدیمی کوچه زردی است که می‌گوید ۴۰ سال است در همین کوچه و همین خانه زندگی می‌کند. او ادامه می‌دهد: محدوده‌هایی داریم که به دلیل همین وصله پینه‌ها تا ۱۰سانتی متر و شاید بیشتر ناهموار شده اند. گرچه شهرداری در حد رفت وروب و نظافت اینجا کم نگذاشته، اما دیگر مسائل را به نوعی رها کرده است.
شهروندی که او هم از قدیمی‌های کوچه زردی است، عقب نشینی نکردن برخی خانه‌ها با وجود انجام تغییرات و بازسازی کامل را یکی از مهم‌ترین معضلات بافت فرسوده این محدوده می‌داند و می‌گوید:همین چند وقت پیش بود که همسایه کناری ما هنگام بازسازی حتی دیوارش را برداشت، اما عقب نشینی نکرد. با شهرداری هم که تماس گرفتیم، برای بازدید آمدند و آب از آب تکان نخورد.
خانم میرزایی به مسئله دیگری هم اشاره می‌کند: خیلی از کوچه‌های محل که در گذشته بن بست بوده اند، بعد‌ها در حالی بدون برنامه و گاه توسط خود مردم بازگشایی شده اند که برخی خانه‌ها پیش از آن عقب نشینی کرده بودند و این باعث شده بود کوچه شکل بسیار بی نظمی به خود بگیرد و برخی خانه‌ها طوری به نظر برسند که انگار از معبر پرت مانده اند، چراکه بعد از باز شدن معبر، عقب نشینی از یک متر به ۲متر افزایش یافت و به این ترتیب خانه‌هایی که قبل‌تر عقب نشینی کرده بودند یک متر جلوتر از دیگر خانه‌ها باقی ماندند و نمای جالبی ندارند؛ «فرتاش» از این دست کوچه هاست.
او ادامه می‌دهد: ۱۶ سال پیش که این خانه را خریدیم، شهرداری به ما گفت که تمام خانه‌های روبه رو که از آن طرف در حاشیه خیابان صاحب الزمان قرار دارند، خراب و به فضای سبز تبدیل می‌شوند، اما در این سال‌ها بیشتر این واحدها تخریب و دوباره ساخته شده و هیچی اتفاقی مثل تملک خانه‌ها و ایجاد فضای سبز نیفتاده است.
همسایگی با خانه‌های وحشت
خانه‌های متروکه و رها شده نیز از دیگر معضلاتی هستند که اهالی ساکن در کوچه‌های مشرف به میدان شهدا با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. برخی از آن‌ها شبیه به خانه وحشت اند و از کنار برخی دیگر که عبور می‌کنی، بوی تعفن زباله مشامت را آزرده می‌کند. این داستان در فصل گرما بار مشکلات ساکنان به ویژه همسایگان مشرف به این پاتوق‌های افراد معتاد یا زباله دانی‌ها را دوچندان می‌کند. یکی از اهالی ما را به سمت خانه‌ای می‌برد که از ۱۳ سال پیش نیمه ساخته، رها شده است. او می‌گوید: هربار برای این خانه‌ها به شهرداری مراجعه می‌کنیم، بی نتیجه می‌ماند و نمی‌دانیم دست به دامان کدام مسئول و ارگان شویم که فکری برای این مشکل بکند، زیرا این خانه‌ها به محلی برای انواع آسیب‌های اجتماعی تبدیل شده اند.
مصائب پارک خودرو
نبود جای پارک این روز‌ها به چالش جدی ساکنان کوچه پس کوچه‌های اطراف میدان شهدا به ویژه فرعی‌های خیابان صاحب الزمان تبدیل شده است. مجتبی موسوی، از دیگر ساکنان، دراین باره می‌گوید:همیشه در نقطه به نقطه این محدوده ماشین پارک می‌شود و گاه هنگام بیرون آوردن خودرو خود از پارکینگ ممکن است نیم ساعت معطل شوم که به ماشین این طرفی و آن طرفی نخورم. این موضوع معضل مهمی برای ساکنان است.
به گفته او مشکل نبود جای پارک از زمانی جدی‌تر شده است که برای ساخت و ساز‌های جدید، به تعداد واحدها، پارکینگ نمی‌سازند و یکی دو جای پارک را از شهرداری می‌خرند. این در حالی است که برخی خانواده‌ها دارای ۲ یا ۳ وسیله نقلیه هستند. او می‌گوید:در این میان مهمان که می‌آید اوضاع به مراتب بدتر می‌شود، چراکه مهمان‌ها ناچار می‌شوند خودروهایشان را با فاصله زیاد از خانه پارک کنند و مسافتی را پیاده بیایند، مسئله‌ای که سالمندان را به سختی و رنج می‌اندازد.
کوچ قدیمی‌ها
تیر‌های برق چوبی خطرآفرین از دیگر مسائلی است که یکی از ساکنان به آن اشاره می‌کند و می‌گوید: یکی دو پایه چوبی در پی برخی تغییرات و عقب نشینی خانه‌ها وسط معابر قرار گرفته و موجب شده است رانندگان نابلد با آن برخورد کنند. این اتفاقات بیشتر شب‌ها رخ می‌دهد. در ادامه با شهروندی هم کلام می‌شویم که خانه اش روبه روی منزل قدیمی مرحوم دکتر شیخ است. کریم شبانی می‌گوید: ۷۰، ۸۰ سال است که آبا‌و‌اجدادی در این محله سکونت داریم. آن قدر به این محله‌های قدیمی و اصیل رسیدگی نکرده اند که بیشتر همسایه‌های اصیل از اینجا کوچ کرده و «سجادنشین» شده اند. از قدیمی‌ها فقط ما مانده ایم و یک خانواده دیگر که چند خانه آن طرف‌تر می‌نشینند. در این عمر رفته همین قدر فهمیده ایم که شهرداری نقاط مرفه را مرفه‌تر می‌کند و به محدوده‌های ضعیف آن قدر بی توجهی می‌کند که ضعیف‌تر شوند.
طرح بزرگ میدان شهدا بازنگری می‌شود
رئیس کمیسیون عمران و طرح‌ریزی شهری شورای شهر مشهد به بیان اینکه بخشی از املاک پروژه باید از سوی مدیریت پروژه بزرگ میدان شهدا خریداری و تملک شود می‌گوید: متأسفانه به دلیل محدودیت منابع و اعتبارات اتفاق نیفتاده است و حتی با توجه به شرایط اقتصادی شهرداری ممکن است در آینده هم شدنی نباشد، از‌این رو پیشنهاد کردیم در مسئله میزان مداخله مدیریت پروژه میدان شهدا بازنگری شود. محمد هادی مهدی نیا اظهار می‌کند: بر‌این‌اساس از مجموعه سازمان بازآفرینی شهری و مدیریت پروژه بزرگ میدان شهدا خواسته‌ایم که نقطه‌نظرات کارشناسی مشاوران را در‌این‌باره بررسی کنند و میزان مداخله در بافت معابر تعریف‌شده در طرح مشخص شود و به این ترتیب بخش‌هایی که خودِ مردم امکان ساخت‌و‌ساز دارند، از طرح خارج شود، بنابراین منتظر پاسخ مکتوب سازمان بازآفرینی شهری روی نقشه هستیم تا طرح شهدا مورد بازنگری قرار گیرد، زیرا مردم را بیش از این نمی‌توان از حقوقشان محروم کرد.
اولویت با محور اتصال «توحید» به «صاحب الزمان»
سعید ساختیانچی، مدیر طرح بزرگ میدان شهدا، درباره تکمیل نشدن پروژه میدان شهدا و وضعیت کوچه و پس کوچه‌های پنهان مانده در این طرح، تنها به بیان یک نکته اکتفا می‌کند و می‌گوید:مجاور گود توحید در محدوده پارکینگ طبقاتی معبری است که محور خیابان توحید را به خیابان صاحب الزمان متصل می‌کند، این بخش در اولویت اول طرح شهدا تا پایان سال آینده است و احتمال دارد مسئله تملک‌های این محدوده حتی زودتر هم اتفاق بیفتد. اما درباره سایر نقاط در پروژه شهدا الان نمی‌توان صحبت خاصی کرد.
تملک‌ها و تخریب‌ها مربوط به پروژه بزرگ میدان شهداست
معاون فنی و اجرایی شهرداری منطقه یک مشهد درباره مشکلاتی که اهالی این محله بیان کرده اند، می‌گوید: این محدوده از نظر اجرایی در حیطه مدیریت پروژه بزرگ میدان شهداست و ارتباطی با منطقه ندارد و مسئله تملک‌ها و تخریب‌ها بر عهده آن هاست. شهرداری منطقه یک در محدوده کوچه زردی که از یک سو به توحید ۶ می‌خورد، تملکی ندارد و منطقه تنها امور مربوط به خدمات شهری این محله‌ها را انجام می‌دهد. احسان شریعتی در واکنش به معضل خانه‌های متروکه با تأکید بر اینکه «به هر خانه متروکه‌ای امکان ورود نداریم»، اظهار می‌کند:چنانچه خانه‌ای محل انباشت زباله شده، به طوری که مشکلاتی را برای اهالی به وجود آورده باشد، باید موقعیت مکانی آن به شهرداری اطلاع داده شود تا پس از گذراندن مراحل قانونی و گرفتن مجوز از مقام قضایی، برای جمع آوری زباله‌ها اقدام شود. اما پاتوق شدن این خانه‌ها ارتباطی با شهرداری ندارد و مردم باید این موارد را با پلیس ۱۱۰ درمیان بگذارند تا رسیدگی لازم صورت گیرد.
مسئله دیگری که این مسئول شهرداری پاسخ می‌دهد، گله‌های شهروندان از وضعیت آسفالت معابر است. او می‌گوید: در حد لکه گیری آسفالت را پیگیری می‌کنیم، اما برای روکش آسفالت باید ابتدا طرح شهدا اجرا و در پی آن کوچه‌ها جدول گذاری شوند، زیرا باید برای جمع آوری آب‌های سطحی فکری شده باشد تا بتوانیم شیب بندی درستی به آسفالت بدهیم. اما ما در این محدوده با چاه‌های جذبی روبه روییم و ناگزیریم شیب را به سمت چاه‌ها بدهیم تا امکان سرازیرشدن آب ناشی از بارندگی‌ها و جذب آن وجود داشته باشد. شریعتی درباره امکان کانال کشی جمع آوری آب‌های سطحی نیز می‌گوید: این اتفاق زمانی امکان پذیر است که عقب نشینی‌های خانه‌ها به طور کامل انجام شده باشد و این هم به اجرای طرح شهدا بازمی گردد، اما اگر مالکی درخواست صدور پروانه ساخت از شهرداری داشته باشد، با الزام رعایت عقب نشینی، پروانه را صادر می‌کنیم، به این حالت تملک تدریجی می‌گویند.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
